Το τεστ Παπανικολάου (αλλιώς ονομαζόμενο και τεστ Παπ) είναι μια διαδικασία προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο τράχηλος είναι το άνοιγμα της μήτρας. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, τα κύτταρα από τον τράχηλό σας αφαιρούνται απαλά και εξετάζονται για μη φυσιολογική ανάπτυξη. Η διαδικασία γίνεται στο ιατρείο. Μπορεί να είναι ελαφρώς άβολη, αλλά συνήθως η ενόχληση είναι προσωρινή.

Ο κύριος σκοπός του τεστ είναι η ανίχνευση:

• Προκαρκινικών αλλοιώσεων (δυσπλασιών)
• Καρκινικών κυττάρων
• Λοιμώξεων από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) που μπορεί να προκαλέσει αυτές τις αλλοιώσεις

Η εξέταση αυτή έχει συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των περιστατικών και της θνησιμότητας από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθώς επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία των ανωμαλιών προτού εξελιχθούν σε καρκίνο.

Ποιος χρειάζεται τεστ Παπανικολάου;

Το τεστ Παπανικολάου πραγματοποιείται κάθε χρόνο, μετά την πρώτη σεξουαλική επαφή. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος πρέπει να ξεκινά από τα 25 έτη, και συνεχίζει μέχρι την ηλικία των 65 ετών. Οι οδηγίες για τη συχνότητα της εξέτασης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και το ιστορικό της γυναίκας. Γενικά, συνιστάται σε:

• Γυναίκες ηλικίας 21-29 ετών: Κάθε 3 χρόνια.
• Γυναίκες ηλικίας 30-65 ετών: Κάθε 3 χρόνια ή κάθε 5 χρόνια αν γίνεται συνδυασμός με το HPV DNA τεστ (co-testing).

Ορισμένες γυναίκες μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο ή μόλυνση από τον ιό HPV.Ο HPV είναι ένας ιός που προκαλεί κονδυλώματα και αυξάνει την πιθανότητα καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι τύποι HPV 16 και 18 είναι οι κύριες αιτίες της κακοήθειας αυτής. Γυναίκες άνω των 65 ετών με ιστορικό φυσιολογικών αποτελεσμάτων τεστ Παπανικολάου μπορεί να σταματήσουν να κάνουν το τεστ στο μέλλον. Θα πρέπει να κάνετε τακτικά τεστ Παπανικολάου με βάση την ηλικία σας, ανεξάρτητα από την κατάσταση της σεξουαλικής σας δραστηριότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ιός HPV μπορεί να είναι αδρανής για χρόνια και στη συνέχεια να ενεργοποιηθεί ξαφνικά.

Ποια είναι η προετοιμασία;

Μπορείτε να προγραμματίσετε ένα τεστ Παπανικολάου με την ετήσια γυναικολογική σας εξέταση ή να ζητήσετε ξεχωριστό ραντεβού με τον γυναικολόγο σας. Εάν έχετε περίοδο την ημέρα του τεστ Παπανικολάου, ο ιατρός σας μπορεί να θέλει να προγραμματίσει εκ νέου το τεστ. Ο έλεγχος πρέπει να πραγματοποιείται μετά το τέλος της εμμήνου ρύσεως, καθώς τα αποτελέσματα τότε είναι περισσότερο ακριβή.

Προσπαθήστε να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή και τη χρήση σπερματοκτόνων προϊόντων την ημέρα πριν από την εξέταση, επειδή αυτά μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματά σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ασφαλές να κάνετε τεστ Παπανικολάου τις πρώτες 24 εβδομάδες της εγκυμοσύνης. Μετά από αυτό, η εξέταση μπορεί να είναι πιο επώδυνη και λιγότερο διαγνωστική. Θα πρέπει επίσης να περιμένετε έως τις 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό για να αυξήσετε την ακρίβεια των αποτελεσμάτων σας.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του τεστ Παπανικολάου;

Το τεστ Παπανικολάου είναι πολύ γρήγορο και ελάχιστα άβολο. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης θα ξαπλώσετε ανάσκελα, με τα πόδια λυγισμένα και ανοιχτά στην γυναικολογική εξεταστική καρέκλα (bumm). Ο ιατρός σας θα εισάγει αργά μια συσκευή στον κόλπο σας (κολποδιαστολέας). Αυτή η συσκευή κρατά τα τοιχώματα του κόλπου ανοιχτά και παρέχει πρόσβαση στον τράχηλο της μήτρας.

Ο ιατρός σας θα πάρει ένα μικρό δείγμα κυττάρων από τον τράχηλό σας. Υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους ο ιατρός σας μπορεί να πάρει αυτό το δείγμα:

• Με τη χρήση ενός εργαλείου που ονομάζεται σπάτουλα.
• Με τη χρήση σπάτουλας και βούρτσας.
• Με τη χρήση μιας συσκευής που ονομάζεται cytobrush, η οποία είναι ένας συνδυασμός σπάτουλας και βούρτσας.

Το δείγμα κυττάρων από τον τράχηλό σας θα διατηρηθεί και θα σταλεί σε εργαστήριο για να ελεγχθεί για την παρουσία μη φυσιολογικών κυττάρων. Μετά το τεστ, μπορεί να αισθανθείτε ήπια ενόχληση. Ενδέχεται επίσης να εμφανίσετε πολύ ελαφριά κολπική αιμόρροια αμέσως μετά την εξέταση. Ενημερώστε το ιατρό σας εάν η ενόχληση ή η αιμόρροια συνεχίζεται μετά την ημέρα της εξέτασης.

Τι είναι το τεστ Thin Prep;

Πρόσφατα, μια νέα μορφή του τεστ έχει εγκριθεί από τη γυναικολογική κοινότητα. Πρόκειται για το Thin Prep Pap Test, ή τεστ Παπ υγρής φάσης. Η διαδικασία συλλογής κυττάρων του τραχήλου της μήτρας είναι η ίδια. Μόνη διαφορά των εξετάσεων είναι η τοποθέτηση του δείγματος σε ειδικό φιαλίδιο με δείγμα συντήρησης, αντί σε γυάλινη πλάκα. Το screening του επιχρίσματος γίνεται ταχύτερα, και με μεγαλύτερη ευκρίνεια.

Πλεονεκτήματα του ThinPrep

• Βελτιωμένη Ακρίβεια: Η ομοιόμορφη κατανομή των κυττάρων μειώνει τις πιθανότητες απόκρυψης ανώμαλων κυττάρων από άλλα στοιχεία.
• Λιγότερες Ψευδώς Αρνητικές: Μειώνει την πιθανότητα να μην εντοπιστούν ανώμαλα κύτταρα λόγω κακής ποιότητας του δείγματος.
• Επιπλέον Δοκιμές: Το υγρό που περιέχει τα κύτταρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επιπρόσθετες δοκιμές, όπως η τυποποίηση HPV, χωρίς να χρειαστεί νέα λήψη δείγματος.

Ο εξειδικευμένος Γυναικολόγος – Μαιευτήρας Δρ. Ηλίας Λυμπερόπουλος αποτελεί μέλος του ογκολογικού συμβουλίου μαστού του ΙΑΣΩ και Αναπληρωτής Διευθυντής της Α’ Χειρουργικής Κλινικής Μαστού, καθώς και συνεργάτης ιατρός στα μαιευτήρια Λητώ, Ιασώ και Ρέα. Μέχρι σήμερα, ανήκει στην Ελληνική Εταιρεία Παθολογίας Τραχήλου, Κολποσκόπησης & Εφαρμογών Laser και στην Ελληνική Γυναικολογική Εταιρεία Παθήσεων Μαστού. Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το τεστ Παπανικολάου, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.